Thuisbatterij

De thuisbatterij is steeds vaker in het nieuws. Een thuisbatterij kan stroom opslaan. Bijvoorbeeld van uw eigen zonnepanelen. Ook kan een thuisbatterij gebruikt worden om te handelen op energiemarkten. Het is eigenlijk een grote oplaadbare batterij voor uw huis. Dit klinkt misschien goed voor uw portemonnee en voor het milieu, maar is dat het wel? Onze technisch adviseurs hebben dit onderzocht.

Op deze pagina leest u wat een thuisbatterij is en doet. Daarnaast leggen we uit wanneer u wel of beter niet een thuisbatterij kunt kopen. Ook geven we antwoord op een aantal veelgestelde vragen. 

Dit zijn de belangrijkste punten over een thuisbatterij:

• Een thuisbatterij verdient zichzelf in de meeste gevallen niet terug.

• Thuisbatterijen het drukker maken op het stroomnet. 

• Thuisbatterijen zijn slecht voor het milieu. 

Er zijn wel een aantal goede alternatieven voor de thuisbatterij. Deze alternatieven zijn interessant als u meer stroom opwekt met uw zonnepanelen dan u verbruikt. De alternatieven leggen we verderop op deze pagina uit.

Let op: De markt van thuisbatterijen verandert snel. Er kunnen nieuwe ontwikkelingen komen die invloed hebben op ons advies. Dit artikel is geschreven in december 2024.

Wat doet een thuisbatterij?

Een thuisbatterij kunt u op 3 verschillende manieren gebruiken:

1. Stroom van zonnepanelen opslaan

2. Handelen met veranderende uurprijzen

3. Handelen op de onbalansmarkt

We leggen straks uit hoe deze manieren precies werken. Het is belangrijk om te weten dat u voor optie 2 en 3 geen zonnepanelen nodig heeft, maar wel een dynamisch energiecontract. Meer informatie over energiecontracten vindt u op onze kennisbank. 

Hoe werkt het gebruiken van een thuisbatterij?

2. Handelen met veranderende uurprijzen

Met een thuisbatterij kunt u handelen met veranderende uurprijzen. Dit noemen we dynamische uurprijzen. Hiervoor heeft u een dynamisch energiecontract nodig. Bij een dynamisch energiecontract wisselt de prijs voor stroom per uur. De prijzen van stroom worden altijd één dag van tevoren bekend gemaakt. Het wordt daarom ook wel de ‘day-ahead’ markt genoemd. 

Als u gaat handelen met dynamische uurprijzen, koopt u stroom op een goedkoop moment. Deze stroom slaat u op in uw thuisbatterij. De opgeslagen stroom kunt u dan gebruiken of weer verkopen als de stroom duurder is. 

Vaak hoeft u niet zelf te bedenken wanneer de batterij moet gaan laden. Aanbieders van slimme thuisbatterijen sturen uw batterij aan. Zij bepalen wanneer de thuisbatterij stroom moet gaan kopen en eventueel moet gaan verkopen.

Het lijkt of u hier geld mee kan verdienen, maar vaak zijn de aanschafkosten van een thuisbatterij hoger dan wat u kan verdienen. We leggen dit uit in: Verdient een thuisbatterij zichzelf terug.

Handelen op de onbalansmarkt onzeker in de toekomst

Netbeheerder TenneT heeft de regels op de onbalansmarkt aangepast. Dit doet TenneT omdat thuisbatterijen het stroomnet te veel verstoren door de energievraag te sturen. Met de nieuwe regels wordt de informatie over de onbalansmarkt minder vaak openbaar gemaakt. Daarom wordt het lastiger om geld te verdienen op de onbalansmarkt. 

Ook zijn er steeds meer professionele partijen die helpen de balans te herstellen op het stroomnet. Bijvoorbeeld grote batterijen of zonneparken. Deze hebben veel meer invloed op het stroomnet omdat ze groter zijn dan thuisbatterijen. Hoe meer batterijen er op het net aangesloten worden hoe minder er valt te verdienen door bewoners met een thuisbatterij.

Verdient een thuisbatterij zichzelf terug?

Als u zonnepanelen heeft, dan kunt u op dit moment gebruikmaken van de salderingsregeling. Door de salderingsregeling kunt u zonnestroom terugleveren aan het elektriciteitsnet. Deze stroom kunt u op een later moment weer gebruiken vanuit het net. U betaalt hier dan niet voor. Het stroomnet werkt hierdoor eigenlijk als een grote batterij. U kunt op dit moment dus geen geld verdienen als u zonnestroom opslaat. 

Maar wat als de salderingsregeling verdwijnt in 2027? CE Delft heeft onderzoek gedaan naar de terugverdientijd van thuisbatterijen. Zij zagen dat zelfs als de salderingsregeling verdwijnt, de terugverdientijd van de thuisbatterij langer is dan 15 jaar. Thuisbatterijen gaan gemiddeld 15 jaar mee. Dit betekent dat de thuisbatterij zichzelf niet terugverdient binnen de levensduur. 

Sommige energieleveranciers laten u op dit moment betalen voor de stroom die u teruglevert aan het stroomnet. Dit noemen we terugleverkosten. Door stroom op te slaan op een thuisbatterij kunt u voorkomen dat u terugleverkosten moet betalen. De terugleverkosten gaan omlaag als de salderingsregeling wordt afgeschaft in 2027. Het is dus niet interessant om een thuisbatterij te kopen om te voorkomen dat u terugleverkosten moet betalen. 

Kunt u de thuisbatterij dan wel terugverdienen door te handelen met veranderende uurprijzen of op de onbalansmarkt? 

Ook dit heeft CE Delft onderzocht. Door te handelen op deze markten is soms een terugverdientijd van 10-15 jaar mogelijk. Of de thuisbatterij zichzelf terugverdient is dan afhankelijk van de kosten van de thuisbatterij.

U kunt het rapport van CE Delft hier bekijken.

Hoe maken thuisbatterijen de drukte op het stroomnet erger?

Thuisbatterijen kunnen in één buurt op hetzelfde moment gaan laden of ontladen. Deze stroom moet dan allemaal verwerkt worden. Dit maakt het drukker op het stroomnet. 

Er zijn op dit moment nog geen regels die ervoor zorgen dat thuisbatterijen de drukte op het stroomnet niet erger maken. Maar het is best mogelijk dat in de toekomst de netbeheerder met extra regels gaat voorkomen dat het net te veel verstoord wordt. Hierdoor zal het nog lastiger worden om een thuisbatterij terug te verdienen. 

Thuisbatterijen zijn niet goed voor het milieu

Het maken van een thuisbatterij kost veel grondstoffen, zoals lithium, kobalt en nikkel. Deze grondstoffen worden uit mijnen gehaald. Dit proces is slecht voor de natuur en de lokale bevolking. Ook kost het maken van een batterij veel energie en water. 

Batterijen kunnen helpen om minder fossiele brandstoffen te gebruiken door duurzame energie beter te gebruiken. Bijvoorbeeld door zonnestroom tijdelijk op te slaan. Maar op dit moment is het zo dat de thuisbatterijen het milieu meer vervuilen dan dat ze aan milieuwinst opleveren. Een thuisbatterij aanschaffen is dus niet goed voor het milieu. 

Om de thuisbatterij duurzamer te maken is het belangrijk dat de onderdelen gerecycled kunnen worden. Maar daar zijn op dit moment nog geen regels voor. 

Conclusie: thuisbatterij nu nog erg duur

Het is waarschijnlijk niet slim om geld uit te geven aan een thuisbatterij. Als u dit wel wil doen, houdt dan rekening met de volgende punten.

• Een thuisbatterij verdient zichzelf in de meeste gevallen niet terug. De terugverdientijd van thuisbatterijen is op dit moment bijna altijd langer dan 15 jaar. Thuisbatterijen gaan ongeveer 15 jaar mee. Dit betekent dat de thuisbatterijen zichzelf niet terugverdienen binnen hun levensduur. Het maakt hierbij niet uit op welke manier u de thuisbatterij gebruikt. 

• Thuisbatterijen maken de drukte op het stroomnet erger. Vooral door het handelen met veranderende uurprijzen en op de onbalansmarkt wordt het drukker op het stroomnet. Misschien komen er nieuwe regels van netbeheerders en die kunnen de terugverdientijd veranderen. Als dit gebeurt, zal het handelen moeilijker worden en verdient u minder.  

• Thuisbatterijen zijn niet goed voor het milieu. Het maken en vervoeren van thuisbatterijen is slecht voor het milieu. Thuisbatterijen vervuilen het milieu meer dan dat ze aan milieuwinst opleveren.

Wat kunt u wel doen?

Om energie en kosten te besparen of iets goeds te doen voor het milieu zijn er betere opties dan de thuisbatterij. Bijvoorbeeld uw woning isoleren. Of u kunt uw woning duurzaam verwarmen met een (hybride) warmtepomp.

Goede alternatieven voor een thuisbatterij

1. Zonnestroom uit zonnepanelen direct zelf gebruiken

Gebruik zo veel mogelijk zonnestroom direct zelf. Dan hoeft u de stroom niet terug te leveren aan het stroomnet. Bij sommige energieleveranciers betaalt u hier namelijk voor. Dit zijn vaste terugleverkosten. Door meer stroom zelf te gebruiken betaalt u minder vaste terugleverkosten. 

Ook als de salderingsregeling wordt afgeschaft, is het voordelig om direct uw eigen zonnestroom te gebruiken. U krijgt dan alleen nog maar een (kleine) vergoeding voor de stroom die u teruglevert aan het stroomnet. 

U kunt zonnestroom zelf gebruiken door overdag bijvoorbeeld de wasmachine, vaatwasser, droger en andere elektrische apparaten te gebruiken. Zo gebruikt u de zonnestroom direct in huis.

2. Elektrische auto opladen met zonnestroom 

Een elektrische auto heeft een batterij. Als u zonnepanelen heeft, dan kunt u de zonnestroom gebruiken om uw elektrische auto overdag op te laden. Zo hoeft u geen zonnestroom terug te leveren aan het elektriciteitsnet.

3. Warmtebatterij - de zon verwarmt uw water 

Als u uw zonnestroom toch tijdelijk wil opslaan, dan kunt u dat doen met een warmtebatterij. Met een warmtebatterij gebruikt u zonnestroom om warm water te maken. Een warmtebatterij is alleen interessant als uw zonnepanelen veel meer opwekken dan u verbruikt. Of als u uw warme water al verwarmd met een elektrische boiler en u zonnepanelen heeft.

Het warme water wordt opgeslagen in een boiler. U kunt het water later gebruiken om bijvoorbeeld te douchen. De energie van de zonnepanelen wordt dus opgeslagen als warmte. Dat maakt ze veiliger dan thuisbatterijen. Omdat de warmtebatterij niet onder hoogspanning staat. Het maken van een warmtebatterij is minder slecht voor het milieu dan het maken van een thuisbatterij. Dit komt doordat er geen schadelijke grondstoffen nodig zijn.  

Heeft u al een elektrische boiler? Er zijn apparaatjes te koop die van uw elektrische boiler een warmtebatterij maken. 

Een warmtebatterij heeft ook nadelen. Zo kan een warmtebatterij niet samenwerken met een warmtepomp. Overweegt u binnenkort over te stappen op een warmtepomp? Dan is het niet slim om een warmtebatterij te installeren. Daarnaast kan een warmtebatterij minder zuinig warm water maken dan een warmtepomp of zonneboiler.